- Prace w Pałacu w Chrzęsnem
- Jak odbudowywał się Pałac w Chrzęsnem
- Miliony na pałac
- 7 MLN ZŁ Z UE NA REMONT PAŁACU W CHRZĘSNEM
- „Przebudowa drogi powiatowej nr 4366W na odcinku ulicy Mareckiej wraz z infrastrukturą towarzyszącą w Gminie Zielonka Etap I zadanie nr 1”
- „Adaptacja zabytkowego pałacu w Chrzęsnem na cele edukacyjno-kulturalne ”
- Pałac w Chrzęsnem zyskuje wyposażenie za ponad 2,2 mln
- „Powiat Wołomiński - wyprawa z naturą i kulturą”
- „Poprawa jakości nauczania w powiecie wołomińskim poprzez budowę, modernizację i wyposażenie infrastruktury oświatowej”
Główna treść strony
Prace w Pałacu w Chrzęsnem
W najstarszym zabytku powiatu wołomińskiego, Zespole Pałacowo – Parkowym w Chrzęsnem, praca wre. Obecnie realizowany jest etap wykonawczy obejmujący roboty restauratorsko-konserwatorskie i remontowe we wszystkich budynkach Zespołu.
Jednocześnie realizowane są prace instalacyjne wewnątrz i na zewnątrz budynków.
Etapy prac restauratorskich
Przypomnijmy, że proces adaptacji zabytkowego Zespołu w Chrzęsnem na cele edukacyjno-kulturalne rozpoczęło Starostwo Powiatowe w Wołominie w 2008 roku. Plany zakładają, że zostanie tam utworzone Powiatowe Centrum Kultury, instytucja pożytku publicznego służąca mieszkańcom naszego regionu.
Adaptacja zabytkowego Zespołu Pałacowo-Parkowego jest procesem bardzo złożonym i długoterminowym, z uwagi na specyfikę obiektu, jego wartości zabytkowe oraz wysokie walory historyczno-architektoniczne. Prace restauratorskie w Chrzęsnem podzielono na cztery etapy: badawczy, projektowy, wykonawczy i wykończeniowy. Na każdym z etapów adaptacji wszelkie działania są ściśle konsultowane z Wojewódzkim Urzędem Ochrony Zabytków.
Projekt adaptacji Pałacu zakłada formę zachowawczą względem zastanego stanu budynku. Nowe funkcje wprowadza się z zachowaniem zasady minimalnej ingerencji. W Pałacu będą w przyszłości sale wystawiennicze i konferencyjne. W budynku zaprojektowano nowe pomieszczenia sanitarne, klatkę schodową spełniającą aktualne normy techniczne, ale swoim rozwiązaniem nawiązującą do układu historycznego. Ciekawostką będzie odtworzenie prywatnej kaplicy, którą niegdyś urządził biskup Kossakowski. W spichlerzu będą mieściły się sale szkoleniowe, a budynek administracyjny będzie pełnił funkcje techniczne i biurowe. Adaptacja budynków Zespołu w Chrzęsnem zakłada dostosowanie ich do potrzeb osób niepełnosprawnych.
Historia odkrywana na nowo
Badania poprzedzające rozpoczęcie prac, jak również prowadzone w trakcie ich trwania, pozwalają właściwie rozpoznać pierwotne i wtórne elementy Pałacu oraz dokładniej poznać jego historię. Przeprowadzone badania archeologiczne obejmujące strefę posadowienia i bezpośrednie otoczenie Pałacu, jednoznacznie potwierdziły, że rezydencja w Chrzęsnem swoimi korzeniami sięga przełomu średniowiecza i ery nowożytnej. Zachowały się fragmenty ceglanych fundamentów na zrębie których wzniesiony został XVII-wieczny Pałac St. D. Grzybowskiego. Na podstawie zachowanego materiału i formy archeolodzy datują, że ceglane fundamenty pochodzą z okresu późnego gotyku i są pozostałością prawdopodobnie obronnego, murowanego dworu Wojsławskich.
To odkrycie podnosi prestiż miejsca, bowiem w XVI wieku na Mazowszu wschodnim takie budowle należały do rzadkości, a materiały źródłowe wskazywały raczej na pierwotną budowlę drewnianą. W warstwach nasypowych w otoczeniu Pałacu odnaleziono fragmenty ceramiki, naczyń i szkła witrażowego datowane na XVII w.
W trakcie remontu w Pałacu odsłonięto elementy pochodzące z różnych etapów jego historii. Budynek przeszedł kilka faz przebudowy, które dotychczas znane były głównie z opisów historycznych, a potwierdzone zostały ostatnimi odkryciami. Z najwcześniejszego okresu istnienia Pałacu zachowały się oryginalne mury zewnętrzne i wewnętrzne oraz sklepienia parteru wraz z dekoracją sztukatorską. Na podstawie licznych przemurowań i śladów w oryginalnej substancji budynku odczytać można pierwotną artykulację ścian, kształt, wielkość okien i drzwi, układ schodów. Okna parteru były pierwotnie mniejsze, z kutymi kratami obsadzonymi w kamiennych obramowaniach. Piętro było najbardziej reprezentacyjne, okazałe, dobrze doświetlone wysokimi, zamkniętymi łukowo oknami. Poddasze od początku istnienia Pałacu pełniło funkcje użytkowe, co potwierdzają dochodzące do tego poziomu ślady okrągłych schodów w baszcie oraz odkryte dwa kominki ścienne. Prezentują one oryginalny i unikatowy system grzewczy. Palono w kominku od strony sali głównej ogrzewając przy tym piecem przyległy pokój.
W czasie przebudowy przeprowadzonej w końcu XVIII wieku przez biskupa Józefa Kossakowskiego Pałac poddano przebudowie. Z tego czasu pochodzi obecny wystrój elewacji, którym nadano wówczas rokokową kompozycją i detale. W XVII wieku obramienia kamienne okien były utrzymane w naturalnym kolorze, natomiast w 2 poł. XVIII pomalowano kamień i tynk, scalając kolorystycznie wszystkie elewacje. Za czasów biskupa Kossakowskiego wnętrza otrzymały nową szatę barwną w postaci polichromii. Fragmenty tych malowideł zachowały się w szczątkowej ilości na parterze na ścianach tarczowych wzdłuż gurtów sklepień. Zachowane resztki warstw malarskich na elewacjach i polichromii wnętrz poddano badaniem laboratoryjnym i stratygraficznym. Badania próbek i pigmentów jednoznacznie datują malowidła na 2 poł. XVIII w. Z tej fazy przebudowy Pałacu pochodzą elementy wystroju wnętrz I piętra: dwa kamienne kominki i część modrzewiowych drewnianych stropów. Z czasów Kossakowskiego zachowała się forma kaplicy oraz częściowo układ wnętrz Pałacu.
Plany
Adaptacja zabytkowego obiektu oparta jest na bardzo dokładnej dokumentacji projektowej i badawczej. Specyfika obiektu posiadającego szereg nawarstwień historycznych wymusza nieprzerwany ciąg badań i zmian projektowych. Wszystkie prace odbywają się pod czujnym okiem Konserwatora Zabytków, a odkryte elementy wymagają udokumentowania, konsultacji i uzgodnień co do ich ewentualnej ekspozycji.
Realizacja inwestycji w Chrzęsnem szacowana jest na około 11 mln złotych. Starostwo planuje realizację tego dużego przedsięwzięcia na kilka najbliższych lat. Dzięki staraniom Powiatu odrestaurowany i przystosowany do nowych funkcji Zespół Pałacowo - Parkowy w Chrzęsnem w przyszłości może stać się ważną placówką kulturalną regionu oraz wizytówką naszego regionu. Przeprowadzenie prac restauratorskich i konserwatorskich przyczyni się do właściwego zabezpieczenia, utrzymania i wyeksponowania jednego z najwartościowszych zabytków powiatu wołomińskiego.
Zapraszamy do odwiedzenia galerii zdjęć
Opracowała: Henryka Michalczewska
/red. kp/
Etapy prac restauratorskich
Przypomnijmy, że proces adaptacji zabytkowego Zespołu w Chrzęsnem na cele edukacyjno-kulturalne rozpoczęło Starostwo Powiatowe w Wołominie w 2008 roku. Plany zakładają, że zostanie tam utworzone Powiatowe Centrum Kultury, instytucja pożytku publicznego służąca mieszkańcom naszego regionu.
Adaptacja zabytkowego Zespołu Pałacowo-Parkowego jest procesem bardzo złożonym i długoterminowym, z uwagi na specyfikę obiektu, jego wartości zabytkowe oraz wysokie walory historyczno-architektoniczne. Prace restauratorskie w Chrzęsnem podzielono na cztery etapy: badawczy, projektowy, wykonawczy i wykończeniowy. Na każdym z etapów adaptacji wszelkie działania są ściśle konsultowane z Wojewódzkim Urzędem Ochrony Zabytków.
Projekt adaptacji Pałacu zakłada formę zachowawczą względem zastanego stanu budynku. Nowe funkcje wprowadza się z zachowaniem zasady minimalnej ingerencji. W Pałacu będą w przyszłości sale wystawiennicze i konferencyjne. W budynku zaprojektowano nowe pomieszczenia sanitarne, klatkę schodową spełniającą aktualne normy techniczne, ale swoim rozwiązaniem nawiązującą do układu historycznego. Ciekawostką będzie odtworzenie prywatnej kaplicy, którą niegdyś urządził biskup Kossakowski. W spichlerzu będą mieściły się sale szkoleniowe, a budynek administracyjny będzie pełnił funkcje techniczne i biurowe. Adaptacja budynków Zespołu w Chrzęsnem zakłada dostosowanie ich do potrzeb osób niepełnosprawnych.
Historia odkrywana na nowo
Badania poprzedzające rozpoczęcie prac, jak również prowadzone w trakcie ich trwania, pozwalają właściwie rozpoznać pierwotne i wtórne elementy Pałacu oraz dokładniej poznać jego historię. Przeprowadzone badania archeologiczne obejmujące strefę posadowienia i bezpośrednie otoczenie Pałacu, jednoznacznie potwierdziły, że rezydencja w Chrzęsnem swoimi korzeniami sięga przełomu średniowiecza i ery nowożytnej. Zachowały się fragmenty ceglanych fundamentów na zrębie których wzniesiony został XVII-wieczny Pałac St. D. Grzybowskiego. Na podstawie zachowanego materiału i formy archeolodzy datują, że ceglane fundamenty pochodzą z okresu późnego gotyku i są pozostałością prawdopodobnie obronnego, murowanego dworu Wojsławskich.
To odkrycie podnosi prestiż miejsca, bowiem w XVI wieku na Mazowszu wschodnim takie budowle należały do rzadkości, a materiały źródłowe wskazywały raczej na pierwotną budowlę drewnianą. W warstwach nasypowych w otoczeniu Pałacu odnaleziono fragmenty ceramiki, naczyń i szkła witrażowego datowane na XVII w.
W trakcie remontu w Pałacu odsłonięto elementy pochodzące z różnych etapów jego historii. Budynek przeszedł kilka faz przebudowy, które dotychczas znane były głównie z opisów historycznych, a potwierdzone zostały ostatnimi odkryciami. Z najwcześniejszego okresu istnienia Pałacu zachowały się oryginalne mury zewnętrzne i wewnętrzne oraz sklepienia parteru wraz z dekoracją sztukatorską. Na podstawie licznych przemurowań i śladów w oryginalnej substancji budynku odczytać można pierwotną artykulację ścian, kształt, wielkość okien i drzwi, układ schodów. Okna parteru były pierwotnie mniejsze, z kutymi kratami obsadzonymi w kamiennych obramowaniach. Piętro było najbardziej reprezentacyjne, okazałe, dobrze doświetlone wysokimi, zamkniętymi łukowo oknami. Poddasze od początku istnienia Pałacu pełniło funkcje użytkowe, co potwierdzają dochodzące do tego poziomu ślady okrągłych schodów w baszcie oraz odkryte dwa kominki ścienne. Prezentują one oryginalny i unikatowy system grzewczy. Palono w kominku od strony sali głównej ogrzewając przy tym piecem przyległy pokój.
W czasie przebudowy przeprowadzonej w końcu XVIII wieku przez biskupa Józefa Kossakowskiego Pałac poddano przebudowie. Z tego czasu pochodzi obecny wystrój elewacji, którym nadano wówczas rokokową kompozycją i detale. W XVII wieku obramienia kamienne okien były utrzymane w naturalnym kolorze, natomiast w 2 poł. XVIII pomalowano kamień i tynk, scalając kolorystycznie wszystkie elewacje. Za czasów biskupa Kossakowskiego wnętrza otrzymały nową szatę barwną w postaci polichromii. Fragmenty tych malowideł zachowały się w szczątkowej ilości na parterze na ścianach tarczowych wzdłuż gurtów sklepień. Zachowane resztki warstw malarskich na elewacjach i polichromii wnętrz poddano badaniem laboratoryjnym i stratygraficznym. Badania próbek i pigmentów jednoznacznie datują malowidła na 2 poł. XVIII w. Z tej fazy przebudowy Pałacu pochodzą elementy wystroju wnętrz I piętra: dwa kamienne kominki i część modrzewiowych drewnianych stropów. Z czasów Kossakowskiego zachowała się forma kaplicy oraz częściowo układ wnętrz Pałacu.
Plany
Adaptacja zabytkowego obiektu oparta jest na bardzo dokładnej dokumentacji projektowej i badawczej. Specyfika obiektu posiadającego szereg nawarstwień historycznych wymusza nieprzerwany ciąg badań i zmian projektowych. Wszystkie prace odbywają się pod czujnym okiem Konserwatora Zabytków, a odkryte elementy wymagają udokumentowania, konsultacji i uzgodnień co do ich ewentualnej ekspozycji.
Realizacja inwestycji w Chrzęsnem szacowana jest na około 11 mln złotych. Starostwo planuje realizację tego dużego przedsięwzięcia na kilka najbliższych lat. Dzięki staraniom Powiatu odrestaurowany i przystosowany do nowych funkcji Zespół Pałacowo - Parkowy w Chrzęsnem w przyszłości może stać się ważną placówką kulturalną regionu oraz wizytówką naszego regionu. Przeprowadzenie prac restauratorskich i konserwatorskich przyczyni się do właściwego zabezpieczenia, utrzymania i wyeksponowania jednego z najwartościowszych zabytków powiatu wołomińskiego.
 . |
 . |
 . |
Opracowała: Henryka Michalczewska
/red. kp/
