Szlaki turystyki rowerowej
I. Szlak rowerowy na II linię polskiej obrony w Bitwie pod Radzyminem 1920 roku:
Zaczyna się i kończy w Radzyminie. Trasa jego prowadzi przez Rejentówkę, Beniaminów, Wólkę Radzymińską, Sieraków, Cegielnię i wynosi około 25 km. Na szlaku znajdują się ciekawe obiekty historyczne i przyrodnicze: kapliczka na Zjawieniu, fort carski w Beniaminowie, dąb Jana Kazimierza, , pomnik żołnierzy 28 pułku Strzelców Kaniowskich, pozostałość rowów strzeleckich z roku 1920, historyczne wzgórze 103 oraz Cmentarz Żołnierzy Polskich 1920 roku.
II. Turystyczny szlak rowerowy bitew warszawskich
Szlak liczy około 36 km. Jego trasa przebiega po terenach, gdzie miały miejsce bitwy: Powstania Listopadowego pod Olszynką Grochowską, Powstania Kościuszkowskiego pod Kobyłką i Bitwy Warszawskiej pod Radzyminem i Ossowem. Zaczyna się pod pomnikiem Bitwy pod Olszynką Grochowską i dalej biegnie obok pomnika więźniów obozu NKWD w Rembertowie i do Pomnika Pomordowanych Harcerzy i Mieszkańców Zielonki. Stąd dalej do pomnika Żołnierzy AK w Zielonce i na Cmentarz Żołnierzy Polskich 1920 r. w Ossowie. Następnie trasa prowadzi obok rezerwatu przyrody „Grabicz” i Muzeum Nałkowskich do cmentarza i Kościoła w Kobyłce. Ostatni odcinek wiedzie przez Nadmę na Cmentarz Żołnierzy Polskich 1920 roku w Radzyminie.
III. Szlak rowerowy - Horowa Góra
"tak szlak ten opisuje, w bardzo obrazowy zresztą sposób, pasjonat, Kazimierz Brzózka:
- Startujemy na skraju lasu na ulicy Długiej na wysokości ulicy Młodzieżowej i jedziemy lasem na północ, czerwonym szlakiem, aż do przedłużenia ulicy Dworkowej. Opuszczamy czerwony szlak i jedziemy dalej przedłużeniem ul. Dworkowej do granicy z Kobyłką. Skręcamy w lewo omijając Horowe Bagno. Leśną drogą jedziemy do miejsca, gdzie droga wychodzi z lasu w prawo. Skręcamy w lewo w słabiej uczęszczaną, miejscami zarośniętą drogę i docieramy do czerwonego szlaku, który biegnie podnóżem Góry Horowej.
Jadąc mamy z lewej, porośniętą sosnowym lasem, wysoką Górę, z prawej w dole, mokry, bagienny las liściasty. Czerwonym szlakiem docieramy na skraj lasu przy kolonii Chór, skręcamy w lewo przejeżdżając obok wieży radiowo-telewizyjnej i docieramy do miejscowości Jaworówka.
Odbijamy w lewo i nie dojeżdżając do ul. Piłsudskiego na wysokości Strugi skręcamy na wschód wracając wysypaną czerwonym tłuczniem drogą z powrotem do wieży RTV. Za wieżą skręcamy w leśną ścieżkę w prawo i po przejechaniu 300 metrów wspinamy się na Górę, tuż obok wojennego bunkra. Wąską, krętą ścieżką z lekkimi podjazdami, biegnącą grzbietem Góry, która ma kształt rozłożonych skrzydeł, jedziemy najpierw na zachód, docierając prawie do ul. Piłsudskiego, a potem z powrotem na wschód. Jadąc podziwiamy najpiękniejsze w okolicach Zielonki widoki: ciągnące się w dole, po obu stronach Góry, rzadkie sosnowe lasy porośnięte kwitnącą żółto łąką pszeńca pospolitego.
Docieramy do czerwonego szlaku mijając miejsce, gdzie szlak skręca w lewo, jedziemy dalej drogą skręcającą w prawo. Najbliższą dróżką zjeżdżamy w lewo, w dół do Horowego Bagna. Ścieżką nad brzegiem Bagna kierujemy się na wschód podziwiając widoczne stąd lustro wody i bagienną roślinność. Docieramy do czerwonego szlaku, którym kierujemy się do ulicy Dworkowej i dalej ścieżką biegnącą lasem wzdłuż granicy z Kobyłką do ul. Podleśnej. Długość trasy około 22 km, spore różnice wzniesień; na jej przejechanie w średnim tempie potrzeba około 2,5 godziny. J.S."*
*Źródło: "Wieści Podwarszawskie" z dnia 06.08.2006r. nr 31/2006.
IV. Wokół Zielonki
"Trasa ta ma długość około 28 km. I jest nie tylko dłuższa od poprzedniej, ale również bardziej atrakcyjna dla wielbicieli historii - szczególnie tej lokalnej. Z przyczyn organizacyjnych - ponieważ szlak jest skrupulatnie podzielony na odcinki, warto wyposażyć rower w licznik kilometrów. A oto jak przedstawia ją autor, Kazimierz Brzózka:
Początek - skrzyżowanie ulic Wyszyńskiego i Poniatowskiego. W I połowie XIX wieku stała tu druga karczma - pierwsza znajdowała się na rogu obecnych ulic Wyszyńskiego i Chopina. Znajduje się tu połączenie szlaku z powiatowym szlakiem rowerowym.
0,1 km - skrzyżowanie z ulicą I. Skorupki, po lewej drzewostan liściasty. 100m od skrzyżowania na ul. Skorupki 1 stoi drewniany dom, w którym mieszkał Leopold Janikowski (1855-1942) - etnograf, podróżnik, badacz Afryki. Naprzeciwko stary dom drewniany - przykład architektury letniskowej z okresu międzywojennego. W najbliższej okolicy na ulicach: Poniatowskiego, Mickiewicza, Bajkowskiego, Kilińskiego i Literackiej liczne stare dęby- pomniki przyrody.
0,2 km - skręcamy w prawo w ul. Rencistów; z lewej widok na Dom Pomocy Społecznej - dawniej Schronienie dla Nauczycieli, stojący na wysokiej skarpie, zbudowany w 1902 roku wg projektu S. Schillera. Na wydmie, na której stoi Dom rozegrała się ostatnia tragiczna faza bitwy pod Kobyłką w czasie Insurekcji Kościuszkowskiej. Na wydmie w okresie Powstania Listopadowego stał budynek, w którym szyto mundury dla polskiego wojska. Stąd zwano ją Szwalicą.
0,3 km - skręcamy w lewo i jedziemy wzdłuż ogrodzenia - z prawej mijamy stadion miejski
0,5 km - przy dębie skręcamy w lewo w ul. Dziennikarską
0,7 km - skręcamy w prawo w ścieżkę biegnącą przez zarośla
0,8 km - docieramy do rzeki Długiej, przekraczamy rzekę przez mostek, dalej jedziemy wąską ścieżką aż do ulicy Ossowskiej
0,9 km - dojeżdżamy do ulicy Ossowkiej, skręcamy w prawo na zielony szlak PTTK
2,0 km - skręcamy na Kobylak, w lewo w polną drogę opuszczając zielony szlak, po obu stronach drogi liczne dęby i brzozy
2,2 km - po obu stronach grupy drzew: dębów i sosen, mchy i suche trawy
2,4 km - skręcamy w lewo, jadąc dalej polną drogą
3,4 km - ścieżką w prawo, z prawej pojedyncze dęby, z lewej lasek brzozowy
3,6 km - dojeżdżamy do ścieżki biegnącej wzdłuż nasypu kolejowego, skręcamy w prawo - skręcając w lewo dojedziemy do Zielonki wyjeżdżając na ul. Słowackiego
4,1 km - po obu stronach ścieżki liczne skupiska dębów, z prawej lasek brzozowy
4,3 km - wąską ścieżką jedziemy przez jeżynowe zarośla
4,5 km - jedziemy ścieżką wzdłuż ogrodzenia, z prawej zabudowania, z lewej stacja PKP Ossów
4,6 km - mijamy stary dąb
4,7 km - skręcamy w lewo w ul Poniatowskiego i przekraczamy strzeżony przejazd kolejowy
4,8 km - tuż za przejazdem kolejowym skręcamy w lewo, z lewej stacja PKP Ossów, z prawej lasek brzozowy i pojedyncze dęby
5,3 km - wjeżdżamy na Glinianki jadąc tuż nad rowem wzdłuż nasypu kolejowego. Glinianki zajmują 48 ha, które stanowią głównie nieużytki; znajduje się na nich 5 zbiorników wodnych o łącznej powierzchni wynoszącej 30,2 ha (głębokości od 3 do 5m).
Od strony północnej otaczają je ogródki działkowe, a od strony południowej przebiega linia kolejowa Warszawa - Tłuszcz. Powstały w wyniku prowadzonej eksploatacji iłów wawrowych, wykorzystywanych do produkcji cegły. Przedstawiają wysoką wartość przyrodniczą pod względem ornitologicznym. W okresie największej aktywności ptaków, zaobserwowano tu obecność 33 gatunków, w tym 25 lęgowych.
5,5 km - dojeżdżamy do pierwszej glinianki, jadąc po prawej stronie widok na wysoką skarpę
6,1 km - skręcamy w prawo w dół, przed nami widok na drugą gliniankę
6,2 km - kolejna glinianka, której brzegi porośnięte są trzciną i brzozami
6,6 km - kolejna glinianka, skręcamy w prawo
6,7 km - glinianki po lewej i prawej stronie ścieżki, skręcamy w prawo
6,8 km - tablica informacyjna o florze i faunie Glinianek (ścieżka edukacyjna), z prawej widok na dużą taflę wody
7,0 km - dojeżdżamy do drogi prowadzącej: w prawo do Kobyłki, w lewo do Zielonki
7,1 km - przekraczamy rzadko używane tory kolejowe
7,2 km - skręcamy w prawo w ulicę Krótką, jedziemy aż do ulicy Krzywej
7,4 km - dojeżdżamy do ul. Krzywej, przecinamy ulicę i jedziemy dalej prosto ścieżką (miejscami piaszczystą) prowadzącą do ulicy Podleśnej
7,5 km - wspinając się lekko w górę dojeżdżamy do ul. Podleśnej, skręcamy w prawo
7,7 km - przy Podleśnej 7 dom drewniany rodziny Jaskólskich, w którym w okresie okupacji mieściła się partyzancka radiostacja, która dowodził L. Szymański. Za domem skręcamy w lewo na ścieżkę biegnąca wzdłuż ogrodzenia równolegle do ul. Prostej i jedziemy aż do ulicy Prostej
7,9 km - jedziemy 1000 m ul. Prostą
8,0 km - z ulicy Prostej skręcamy w prawo na leśną ścieżkę jedziemy 1 km, aż do drogi prowadzącej do powstałej w 1923 roku Cegielni, w której w okresie okupacji mieścił się magazyn broni, a w latach 1959-1960 kino
9,0 km - z prawej widok na cegielnię, przekraczamy rów i drogę prowadzącą do cegielni,
9,2 km - jedziemy dalej prosto leśną ścieżką przez sosnowy las
9,5 km - przejeżdżamy pod linią wysokiego napięcia, jadąc dalej prosto przez las sosnowo-brzozowy
9,6 km - z prawej widok na porośniętą sosnowym lasem Horową Góra. Kompleks leśny w skład którego wchodzi Horowa Góra ma liczne wzniesienia wydmowe, tereny podmokłe i torfowiska oraz małe zbiorniki wodne.
9,8 km - z lewej lasek brzozowy przechodzący stopniowo w sosnowy, z prawej Horowa Góra
10,1 km - skrzyżowanie dróg leśnych, przecinamy zielony szlak prowadzący do Strugi, skręcamy w prawo
10,3 km - dojeżdżamy do betonowej drogi, skręcamy w prawo.
10,4 km - dojeżdżamy do zielonego szlaku, 200 m jedziemy zielonym szlakiem, z lewej rezerwat Horowe Bagno - rezerwat florystyczny o powierzchni 43,8 ha. Ochronie podlegają obszary wilgotnych lasów, torfowisk i wód, rzadkie rośliny bagienne, ostoje gadów i płazów.
10,6 km - szlak skręca w lewo (do Strugi 4km) nad Horowe Bagno, jedziemy prosto, z prawej las porastający dawną gajówkę Garwolińskiego
10,7 km - dojeżdżamy do przedłużenia ulicy Dworkowej, skraj lasu, skręcamy w lewo na drogę prowadzącą skrajem lasu. Tędy przebiegała II linia obrony (Bruckenkopf Warschau) w czasie wojny polsko-bolszewickej w 1920 roku. Z prawej zarośla na terenie wyrobisk gliny
11,4 km - skręcamy w lewo na leśną ścieżkę przekraczając rów
11,5 km - dojeżdżamy do leśnej drogi, skręcamy w lewo
11,6 km - przecinamy leśną drogę i jedziemy prosto wjeżdżając na drogę, którą prowadzi zielony szlak, po obu stronach podmokły las
11,9 km - dalej jedziemy zielonym szlakiem, dojeżdżamy do drogi prowadzącej dołem wzdłuż Góry Horowej, skręcamy w prawo
12,3 km - z prawej strony drogi źródło o odchodzący od niego rów, z lewej porośnięta sosnowym lasem Horowa Góra, z prawej bagienny las
14,0 km - opuszczamy zielony szlak skręcając w lewo w wąską leśną ścieżkę, obok wieży telewizyjnej
14,2 km - skręcamy w prawo na niewielką polanę, wspinamy się na górę pod linią wysokiego napięcia, z prawej widok bunkra z okresu II wojny światowej
14,3 km - przy bunkrze skręcamy w lewo na ścieżkę prowadzącą grzbietem Horowej Góry
14,4 km - lekkie podjazdy i zjazdy, po obu stronach w dole las sosnowy z nielicznymi brzozami
14,6 km - przecinamy leśny dukt
14,7 km - jedziemy dalej krętą ścieżką, na dole las brzozowy i młode dęby
14,9 km - przecinamy leśny dukt, dalej jedziemy wąską leśną ścieżką
15,1 km - dojeżdżamy do leśnej drogi, skręcamy w prawo
15,2 km - opuszczamy leśną drogę skręcając w lewo na wąską ścieżkę w sosnowym lesie, lekki podjazd
15,5 km - koniec podjazdu; z lewej strony strome zbocze góry porośnięte lasem sosnowo-brzozowym. Z prawej łagodny stok porośnięty sosną
15,7 km - z lewej las sosnowy przechodzi w las bagienny; łagodny zjazd
15,9 km - przecinamy drogę prowadzącą w poprzek góry; jedziemy prosto
16,0 km - przecinamy leśny dukt; jedziemy prosto
16,1 km - krótki stromy podjazd
16,2 km - w dole z lewej widok na drogę u stóp góry
16,6 km - szczyt góry, słupek geodezyjny AP
16,7 km - dalej jedziemy leśną ścieżką, skręcamy w prawo, z lewej w dole droga, którą prowadzi zielony szlak/możliwość powrotu do Zielonki/
16,8 km - zjazd, koniec leśnej ścieżki, skrzyżowanie leśnych dróg, jedziemy prosto leśną drogą przecinając drogę pożarową nr 59
17,1 km - dojeżdżamy do betonowej drogi, tzw. "dziewiątki"
17,4 km - dojeżdżamy do ul. Żołnierskiej, szlaban leśny, przekraczamy ulicę zachowując szczególną ostrożność i jedziemy na wprost leśną drogą na zachód
17,7 km - od drogi odchodzi ścieżka w lewo; jedziemy prosto leśną drogą
17,8 km - las sosnowy przechodzi w liściasty, jedziemy prosto
18,0 km - dojeżdżamy do cegielni, skręcamy w lewo
18,2 km - skręcamy w prawo na leśną drogę
19,0 km - skręcamy w lewo dojeżdżając do ulicy Księżycowej w Markach
19,3 km - skręcamy w ulicę Bagienną, z lewej zabudowa, z prawej lasek brzozowy
19,4 km - po prawej ulica Baśniowa, jedziemy prosto nieutwardzoną ulicą Bagienną
19,5 km - z prawej zarośnięta trawą glinianka, skręcamy w lewo
19,8 km - dojeżdżamy do ulicy Ceglanej
19,9 km - skręcamy w ul. Przyleśną
20,0 km - przecinamy asfaltową ulicę Dużą, jedziemy na wprost
20,2 km - przejeżdżamy pod linią wysokiego napięcia, po obu stronach las sosnowy
20,3 km - przecinamy leśną drogę, jedziemy prosto
20,5 km - gruntowa droga skręca w prawo, a następnie w lewo; po obu stronach las liściasty: brzoza i olcha
20,7 km - parking nad Jeziorem Czarnym /Kruczkiem/; widok na Jezioro, którego brzegi porośnięte są trzciną. Kiedyś jego powierzchnia wynosiła około 8 ha, lecz obecnie zbiornik ten ulega systematycznemu wysychaniu. Cechuje się ono żółtobrunatną barwą wód i ograniczoną przezroczystością, a także znacznym zakwaszeniem środowiska oraz słabym natlenieniem. Efektem jest ubogi skład jakościowy i ilościowy organizmów żyjących w jeziorze. Jezioro Czarne jest ważnym elementem krajobrazu, ze względu na swoje walory estetyczne. Jest największym zbiornikiem naturalnego pochodzenia znajdującym się w granicach administracyjnych Zielonki i Marek. Skręcamy w lewo na szutrową drogę.
20,8 km - za szlabanem skręcamy w prawo
21,0 km - przed nami piaszczysta wydma, dąb z odsłoniętymi korzeniami, skręcamy drogą w prawo
21,1 km - z prawej brzeg jeziora zarośnięty trzciną, lekki podjazd
21,2 km - w małej kotlinie leśna polana; na polanie pomnik zamordowanych 30 lipca 1944 roku, w odwecie za akcje zbrojne oddziałów AK w Strudze i Zielonce, przez hitlerowców mieszkańców Marek, Pustelnika, Strugi i Zielonki. Ustalono tożsamość 48 straconych
21,3 km - krzyż upamiętniający miejsce zbrodni; za krzyżem lekki podjazd na ścieżkę prowadzącą przez sosnowy zagajnik do Zielonki
21,6 km - z prawej w oddali widok na cegielnię, z lewej głęboki wąwóz i las liściasty, droga skręca w prawo, jedziemy prosto ścieżką
21,8 km - skręcamy w prawo w wąską ścieżkę; grupy dębów i zarośla /skręcając w lewo dojedziemy do ulicy Żołnierskiej - przy cmentarzu - około 300 metrów/
21,9 km - skręcamy w ulicę Kaszubską
22,0 km - dojeżdżamy do ulicy Warmińskiej, przecinamy ulicę jadąc na wprost
22,4 km - dojeżdżamy do ul. Mazurskiej i skręcamy w prawo
22,7 km - skręcamy w lewo w ulicę Radiową
22,8 km - dojeżdżamy do ul. Kujawskiej i brzegu rzeki Długiej /w lewo dojazd brzegiem rzeki do centrum Zielonki/, skręcamy w prawo na ścieżkę biegnącą brzegiem rzeki w kierunku zachodnim do ul. Pustelnickiej
23,2 km - na wysokości ul. Pustelnickiej - most na Długiej, przekraczamy rzekę
23,3 km - dojeżdżamy do ul. Mareckiej, którą przekraczamy na przejściu dla pieszych; wjeżdżamy w ulicę Drewnicką
23,4 km - u zbiegu ulic Drewnickiej i Wiejskiej krzyż /pierwotnie drewniany/ upamiętniający przemarsz wojsk napoleońskich na Moskwę
23,8 km - z ulicy Drewnickiej /przed szlabanem/ skręcamy w lewo na leśną ścieżkę
24,0 km - wjeżdżamy na oznakowaną drogę rowerową
25,8 km - dojeżdżamy do niestrzeżonego przejazdu kolejowego, przekraczamy przejazd zachowując ostrożność / w lewo ścieżka wzdłuż torów prowadząca do centrum Zielonki/, po przekroczeniu przejazdu jedziemy oznakowanym szlakiem rowerowym aż do ul. Skorupki w Ząbkach, którą przekraczamy zachowując ostrożność
26,1 km - jedziemy dalej oznakowanym szlakiem rowerowym skręcając w lewo
27,5 km - przekraczamy ulicę Żołnierską, wjeżdżając w ulicę Bankową
27,8 km - dojeżdżamy do Pomnika Harcerzy mieszkańców Zielonki rozstrzelanych 11 września 1939 roku za rozwieszanie plakatów z tekstem Roty
28 km - dojeżdżamy do czerwonego szlaku rowerowego prowadzącego: w kierunku południowym - do Rembertowa i północnym - do Zielonki. Jadąc na wschód ulicą Bankową można dojechać do stacji PKP Zielonka Bankowa. J.S."*
*Źródło: "Wieści Podwarszawskie" z dnia 06.08.2006r. nr 31/2006. i "Wieści Podwarszawskie" z dnia 13.08.2006r. nr 32/2006.